KALENDARIUM PAŹDZIERNIK

Michał Kleofas Ogiński z Retowa, książę (ur. 25 września 1765 w Guzowie, zm. 15 października 1833 we Florencji) – polski kompozytor oraz teoretyk muzyki, pamiętnikarz, pisarz polityczny, podskarbi wielki litewski (1793–1795), miecznik wielki litewski od 1789 roku, senator rosyjski, członek konfederacji targowickiej, członek konfederacji grodzieńskiej 1793 roku, uczestnik insurekcji kościuszkowskiej (na Litwie w 1794), konspirator niepodległościowy (po 1795), działacz emigracyjny, mason, kawaler maltański, poseł nadzwyczajny i minister pełnomocny Rzeczypospolitej w Republice Zjednoczonych Prowincji w latach 1790–1791, przedstawiciel dyplomatyczny Rzeczypospolitej w Królestwie Wielkiej Brytanii w 1790 roku (misja specjalna). Komponował polonezy fortepianowe, romanse, pieśni, kadryle, menueta, walce oraz jedną operę pod tytułem „Zélis et Valcour ou Bonaparte au Caire” („Zelis i Valcour, czyli Napoleon w Egipcie”) w jednym akcie. Jednakże opera ta nigdy nie doczekała się wystawienia. Jest autorem Listów o muzyce oraz pamiętników „O Polsce i Polakach: od roku 1788 aż do końca roku 1815” wydanych po francusku jako „Mémoires de Michel Oginski sur la Pologne et les Polonais, deputs 1788 jusqu’a la fin de 1815.” Dziś najbardziej znany jako autor poloneza a-moll Pożegnanie Ojczyzny. Dotychczas uważano, że melodia hymnu narodowego Polski do słów Wybickiego była wzięta z pieśni ludowej z Podlasia, a autorstwo melodii Ogińskiego wynika z nieporozumienia, bowiem Ogiński w 1797 r. posłał generałowi Dąbrowskiemu podobnie nazwany utwór Marsz dla Legionów. Jednakże ostatnio prowadzone badania historyczne przez jednego z potomków księcia Ogińskiego (Andrzeja Załuskiego) próbują wykazać, że to Ogiński był autorem melodii hymnu.

Karl Richter (ur. 15 października 1926 w Plauen, zm. 15 lutego 1981 w Monachium) – niemiecki dyrygent, organista i klawesynista. Urodzony w saksońskim Plauen, naukę sztuki organowej zaczynał w Kreuzschule w Dreźnie, a kontynuował w Kirchenmusikalisches Institute w Lipsku, gdzie był uczniem Karla Straubego i Günthera Ramina. Lipską uczelnię ukończył z powodzeniem w 1949 roku, w tym samym roku objął stanowisko organisty w kościele św. Tomasza w Lipsku, tym samym, w którym dwieście lat wcześniej funkcję kantora pełnił Jan Sebastian Bach. W 1951 roku przeniósł się do Monachium, gdzie był nauczycielem w Staatliche Hochschule für Musik oraz kantorem i organistą w monachijskim kościele św. Marka. Od roku 1954 kierował zespołem Münchener Bach Chor, który pod jego kierownictwem stał się znany w kręgach muzycznych dzięki unikalnym interpretacjom dzieł chóralnych oraz ponadczasowym wykonaniom repertuaru J.S. Bacha. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych dokonał wielu nagrań płytowych, grywał też koncerty w wielu krajach, m.in. w Japonii, Stanach Zjednoczonych i Związku Radzieckim. W trakcie swojej działalności artystycznej Richter wykonywał szeroki repertuar muzyczny, jednak szczególną wartość mają dokonania na polu muzyki Bacha, np. wykonania pod jego kierunkiem Pasji według św. Jana i Pasji według św. Mateusza czy Koncertów brandenburskich. Interpretacje te weszły do XX-wiecznego kanonu. Pamiętany jest zarówno jako dyrygent, jak i instrumentalista: organista oraz klawesynista. Zmarł na atak serca w wieku 54 lat.