Karol Kazimierz Kurpiński (ochrzczony 6 marca 1785 we Włoszakowicach, zm. 18 września 1857 w Warszawie) – polski kompozytor, przedstawiciel późnego klasycyzmu, dyrygent i pedagog,...
Karol Kazimierz Kurpiński (ochrzczony 6 marca 1785 we Włoszakowicach, zm. 18 września 1857 w Warszawie) – polski kompozytor, przedstawiciel późnego klasycyzmu, dyrygent i pedagog, członek przybrany Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie w 1829 roku. Autor melodii Warszawianki. Karol Kurpiński jest kompozytorem przełomu klasycyzmu i romantyzmu. Łączył klasyczne środki formalne i wyrazowe z elementami polskiego folkloru muzycznego. W centrum jego działalności kompozytorskiej znajdują się opery. Z 27 wystawionych przez niego dzieł scenicznych, zachowało się tylko 18. Tematyka jego oper to często błahe historie miłosne, w tłumaczeniu z francuskiego. Z późniejszym okresie dominuje natomiast tematyka historyczna, ludowa i fantastyczna. Kurpiński dbał w najwyższym stopniu o poziom literacki librett, preferując rymy jednozgłoskowe. Wpływ Haydna i Mozarta jest w muzyce Kurpińskiego bardzo wyraźny. To od nich polski kompozytor przejmował wzory formalne, instrumentację, brzmienie. Z drugiej jednak strony Kurpiński swoją muzykę przepajał elementami sztuki ludowej: rytmami mazurkowymi, polonezowymi, polskim językiem, gwarą, ludowymi melodiami. Poprzez takie arcydzieła jak opera Krakowiacy i Górale, Kurpiński uważany jest za kompozytora tworzącego z nurcie muzyki narodowej. Kompozytor miał wielki talent do komponowania prostych, pięknych, nawiązujących do pieśni ludowych, wpadających w ucho melodii. Z powodzeniem więc pisał popularne pieśni o tematyce historycznej, sentymentalnej czy religijnej. Szczególnie znane są zaś jego pieśni z okresu powstania listopadowego o tematyce patriotycznej (Marsz obozowy, Mazur Chłopickiego, Warszawianka i inne). Również nawiązania do motywów ludowych wyraźne są w twórczości religijnej Kurpińskiego, a także w twórczości instrumentalnej, gdzie dominują polonezy. Należy pamiętać, że kompozytor posiadał warsztat klasycystyczny, melodie jego pieśni mają budowę okresową (8+8), polonezy typową dla XVIII wieku budowę ABA. Często wytyka się orkiestrowym polonezom Kurpińskiego pewną schematyczność, nadużywanie wytartych formuł, ale tłumaczyć to można użytkowemu, tanecznemu przeznaczeniu tych utworów. Najcenniejszym zachowanym dziełem w repertuarze koncertowym Kurpińskiego jest Koncert klarnetowy, z którego zachowała się jedynie pierwsza część. Z symfonicznej twórczości kompozytora wyróżnia się programowa symfonia poświęcona Napoleonowi Bitwa pod Możajskiem. Symfonia ta, podobnie jak jego Kwartet smyczkowy czy Nokturn na róg, fagot i wiolonczelę nie posiada standardowej klasycznej formy, żadna z części tych utworów nie posiada allegra sonatowego. Tutaj widzimy pewne tendencje romantyczne kompozytora. Twórczość fortepianowa Kurpińskiego, która mimo że nie była dla kompozytora nigdy najważniejsza, dorównuje swoją wartością artystyczną dziełom Józefa Elsnera, Franciszka Lessla czy Marii Szymanowskiej. Obejmuje ona wariacje, fantazje oraz różne formy tanecznej muzyki salonowej. Na szczególną uwagę zasługuje niezwykle ekspresyjna w wyrazie Fantazja c-moll zaopatrzona podtytułem Chwila snu okropnego, w której konstrukcja formy opiera się na ewolucyjnym przekształceniu synkopowanej melodyki pierwszego taktu.
ROCZNICE NARODZIN
Anna Netrebko
1971-09-18
Anna Netrebko (ur. 18 września 1971 roku w Krasnodarze) – rosyjska śpiewaczka, solistka operowa o międzynarodowej sławie, śpiewająca sopranem, także obywatelka austriacka (od 2006)....
Anna Netrebko (ur. 18 września 1971 roku w Krasnodarze) – rosyjska śpiewaczka, solistka operowa o międzynarodowej sławie, śpiewająca sopranem, także obywatelka austriacka (od 2006). Netrebko urodziła się 18 września 1971 roku w Krasnodarze w rodzinie wywodzącej się z Kozaków kubańskich. Była drugą córką Jurija Nikołajewicza Nietriebko (ur. 1934), inżyniera geologa, i Łarisy Iwanownej Nietriebko (1944–2002), inżynier komunikacji. W wieku 13 lat została solistką szkolnego zespołu Kubanskaja pionierija. Jako szesnastolatka opuściła dom rodzinny i wyjechała do Petersburga, gdzie najpierw uczyła się w Liceum Muzycznym w klasie wokalnej, a potem studiowała w Konserwatorium Petersburskim, które ukończyła w 1995 roku[4]. W trakcie studiów pracowała jako sprzątaczka w Teatrze Maryjskim, by zarobić na opłacenie indywidualnych zajęć wokalnych. W tym czasie wzięła udział w przesłuchaniach do tego teatru, w czasie których dyrygent Walerij Giergijew poznał w niej sprzątaczkę pracującą w teatrze. Dyrygent został jej mentorem. W 1993 roku Netrebko zdobyła główną nagrodę na konkursie wokalnym im. Michaiła Glinki w Moskwie, zaś rok później zadebiutowała na scenie Teatru Maryjskiego w roli Zuzanny w Weselu Figara W.A. Mozarta. W kolejnych latach wzięła udział w kilku spektaklach wystawianych w Operze Kirowa, w tym m.in. rolę Aminy w sztuce Lunatyczka, Paminy w Czarodziejskim flecie, Rozyny w Cyruliku sewilskim i Łucji w Łucji z Lammermooru. W 1994 roku wystąpiła w roli Królowej Nocy w operze Czarodziejski flet w Independent Opera Avangarda Akadēmija w Rydze pod batutą Davida Milnesa, a także Zuzanny w Weselu Figara wystawianym w Operze w Tel Awiwie. W 1995 roku zadebiutowała na scenie Opery w San Francisco w roli Ludmiły w operze Rusłan i Ludmiła Michaiła Glinki. Po udanym występie w Stanach Zjednoczonych, kilkukrotnie zapraszana była na występy w San Francisco. W 1996 roku otrzymała główną nagrodę w konkursie im. Nikołaja Rimskiego-Korsakowa w Petersburgu. W latach 1996–1997 występowała w Carmen (rola Micaëli), Parsifalu, Zaręczynach w klasztorze (Luiza) i Borysie Godunowie (Ksenia). Pod koniec listopada 1997 roku wystąpiła w koncercie w Wiedeńskim Domu Koncertowym, w tym samym miesiącu zagrała rolę Ninetty w operze Miłość do trzech pomarańczy. W 1998 roku wystąpiła m.in. w kilku różnych spektaklach wystawianych podczas Festiwalu Opery Kirowa. W lutym 2002 roku po raz pierwszy wystąpiła w Metropolitan Opera, kiedy to wcieliła się w rolę Nataszy w operze Wojna i pokój. W czerwcu 2003 roku premierę miała jej pierwsza płyta studyjna, zatytułowana Opera Arias. W latach 2003 i 2004 została uznana za najlepszą śpiewaczkę w dorocznym plebiscycie austriackiego wydawnictwa Festspiele, o wynikach którego decydują głosy przyznawane przez krytyków operowych, menedżerów, muzyków i widzów z całej Europy. W 2004 roku zagrała samą siebie w filmie Pamiętnik księżniczki 2: Królewskie zaręczyny w reżyserii Garry’ego Marshalla. W 2005 roku ukazał się jej drugi album studyjny zatytułowany Sempre libera, a także płyta La Traviata nagrana z udziałem m.in. Netrebko. W 2007 roku wystąpiła specjalnie dla Martina Scorsese podczas uroczystości wręczenia Kennedy Center Honors. W tym samym roku została ogłoszona ambasadorką akcji SOS-Kinderdorf International w Austrii, a także została sponsorką wioski Tomilino w Rosji. W tym samym roku premierę miał jej nowy album studyjny Duets, który nagrała we współpracy z Rolando Villazónem. W 2008 roku ukazała się jej nowa płyta studyjna zatytułowana Souvenirs. Rok później wydany został album kompilacyjny The Best of Anna Netrebko zawierający najpopularniejsze nagrania artystki. W 2010 roku nagrała płytę In the Still of Night, w duecie z Danielem Barenboimem. W 2014 roku Anna Netrebko zaśpiewała hymn olimpijski podczas ceremonii otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich organizowanych w Soczi. W grudniu 2014 roku na konferencji prasowej w Petersburgu przekazała na ręce Ołeha Cariowa, szefa parlamentu Donieckiej Republiki Ludowej i Ługańskiej Republiki Ludowej, równowartość 19 tys. dolarów na potrzeby opery w Doniecku i pozowała na tle flagi prorosyjskich separatystów. Odnosząc się do zdjęcia z Cariowem, artystka oświadczyła: „Został mi przedstawiony jako jedyny człowiek, który może zapewnić bezpieczne przekazanie funduszy na teatr w Doniecku. Pojawienie się flagi było niezaplanowane, zostałam tym zaskoczona. Nie rozpoznałam jej na początku i dopiero po chwili zorientowałam się, co to jest”.