KALENDARIUM KWIECIEŃ

Jan Kusiewicz (ur. 21 września 1921 w Rzeplinie, zm. 5 kwietnia 2015) – polski tenor. Bywał określany jako jeden z najwybitniejszych polskich śpiewaków operowych. Pochodził z Torunia. W 1957 ukończył studia na wydziale wokalno-aktorskim na Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Przez wiele lat pierwszy tenor Opery Bałtyckiej. Zyskał rozgłos po tym, jak zagrał rolę słynnego pieśniarza wzorowaną na Janie Kiepurze w filmie Pamiętnik pani Hanki w 1963. Za swoje dokonania odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Zasłużonym Ziemi Gdańskiej. W czerwcu 2007 jego autograf umieszczony został w Piernikowej Alei Gwiazd w Toruniu. W 2011 został laureatem Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury.

Emil Szymon Młynarski herbu Belina (ur. 18 lipca 1870 w Kibartach, zm. 5 kwietnia 1935 w Warszawie) – polski dyrygent, skrzypek, kompozytor, współzałożyciel i dyrektor Filharmonii Warszawskiej w latach 1901–1905. W wieku 10 lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach u Leopolda Auera w Konserwatorium Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego w Petersburgu. Ponadto uczył się kompozycji pod kierunkiem Anatolija Ladowa oraz instrumentacji u Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. W 1890 roku rozpoczął karierę solisty, występując m.in. w Petersburgu, Mińsku, Grodnie, Kownie, Wilnie, Kijowie, Odessie, Warszawie, a także w Berlinie, Lipsku, Magdeburgu, Hanowerze, Mannheimie, Augsburgu i Londynie. W roku 1893 został pedagogiem w szkole Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego w Odessie (do jego uczniów należał Paweł Kochański), a w 1897 przeniósł się do Warszawy. W 1898 roku otrzymał nagrodę na Konkursie Kompozytorskim im. Ignacego Jana Paderewskiego w Lipsku za Koncert skrzypcowy d-moll op. 11. W zastępstwie Cesare Trombiniego dyrygował spektakl „Carmen” w warszawskim Teatrze Wielkim. Od tego czasu związał się z warszawską sceną operową. W roku 1900 został powołany na stanowisko dyrektora Filharmonii Warszawskiej oraz jej pierwszego dyrygenta, a w latach 1904–1907 sprawował funkcję dyrektora Instytutu Muzycznego w Warszawie. Odbył wiele podróży koncertowych, szczególnie do Wielkiej Brytanii. W roku 1916 przeniósł się do Moskwy, gdzie prowadził orkiestrę Teatru Wielkiego, a w 1918 powrócił do Warszawy i wznowił współpracę z Filharmonią. W 1919 roku został mianowany dyrektorem Konserwatorium Warszawskiego, a w latach 1919–1929 był dyrektorem Opery Warszawskiej. 2 maja 1923 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W roku 1929 zamieszkał w Filadelfii, gdzie objął stanowisko dziekana Wydziału Orkiestrowego i Operowego Curtis Institute of Music i dyrekcję Opery Filadelfijskiej, a w 1931 powrócił do Warszawy. Mimo pogarszającego się stanu zdrowia, w sezonie 1932/1933 był dyrektorem Opery Warszawskiej. W 1934 roku został wybrany prezesem Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich.

Louis Spohr, właśc. Ludwig Spohr (ur. 5 kwietnia 1784 w Brunszwiku, zm. 22 października 1859 w Kassel) – niemiecki kompozytor, skrzypek i dyrygent. Określany mianem „zapomnianego mistrza”, który miał być za życia podziwiany na równi z Beethovenem. Urodził się w Brunszwiku w rodzinie lekarza Carla Heinricha Spohra i Julianny Henke. Jego rodzice byli amatorskimi muzykami – ojciec grał na flecie zaś matka była utalentowaną pianistką i śpiewaczką[1]. W wieku pięciu lat otrzymał pierwsze skrzypce do nauki gry (przechowywane obecnie w Staatsarchiv w Brunszwiku). Najwcześniejsze kompozycje Spohra pochodzą z 1796 roku. W 1799 roku objęty został patronatem przez księcia Brunszwiku Karola Wilhelma i został drugim skrzypkiem na jego dworze. Tam zetknął się z dziełami Mozarta (Don Giovanni (KV 527), Czarodziejski flet (KV 620)), które wywarły na nim ogromne wrażenie[2]. W Brunszwiku zyskał sławę wirtuoza skrzypiec. Wkrótce też zaczął działać w innych miastach jak Gota, Wiedeń (1813-1815), Frankfurt nad Menem i w Kassel, gdzie w 1822 zamieszkał na stałe i działał artystycznie przy dworze książęcym. Louis Spohr jest autorem 18 koncertów skrzypcowych, 10 symfonii i 10 oper, wśród których opera Faust bywa określana jako pierwsza opera romantyczna. Jest także autorem muzyki kameralnej. Spośród jego oper największą popularność zdobyła Jessonda (1823). Opera Duch Gór (Der Berggeist, 1825) została napisana do libretta Georga Döringa na podstawie baśni o karkonoskim Duchu Gór, znanym w Polsce jako Liczyrzepa. Baśń ta pochodziła ze zbioru Niemieckich baśni ludowych Johannesa Musäusa, lecz jej treść w operze Spohra została nieco zmieniona przez librecistę. Odznaczony bawarskim Orderem Maksymiliana (1853)[3] i pruskim orderem Pour le Mérite (1848). W 1921 powstało w Kessel muzeum Louisa Spohra, a w 1954 Towarzystwo im. Louisa Spohra (Spohr-Gesellschaft).

Herbert von Karajan (ur. 5 kwietnia 1908 w Salzburgu, zm. 16 lipca 1989 w Anif koło Salzburga) – austriacki dyrygent, animator życia muzycznego. Pochodził z rodziny arumuńskich oraz greckich emigrantów; jego ojciec był lekarzem. Zaczął uczyć się gry na fortepianie mając 4 lata; już po roku wystąpił publicznie. W latach 1916-1926 studiował w klasie fortepianu w Mozarteum w Salzburgu, jednak rodzice uzależnili zgodę na jego karierę, jako muzyka, od ukończenia "normalnej" szkoły. W latach 1926–1929 studiował dyrygenturę w Akademii Muzycznej w Wiedniu. Dzięki niepospolitemu talentowi w 1927 roku zadebiutował nieoczekiwanie w Ulm, gdzie zastąpił chorego dyrygenta w Weselu Figara. Jego występ wywarł tak dobre wrażenie, że otrzymał posadę pierwszego kapelmistrza w teatrze i pozostał w Ulm do roku 1934. W 1935 został dyrektorem artystycznym Opery i Orkiestry Symfonicznej w Akwizgranie, najmłodszym w Niemczech. W latach 1937–1938 odbył tournée po Skandynawii, Holandii i Włoszech. Przełomowym momentem w jego karierze było poprowadzenie w 1939 roku w berlińskiej operze Czarodziejskiego fletu Mozarta i Śpiewaków norymberskich Wagnera. Dzięki temu sukcesowi i poparciu nazistów został w latach 1941–1945 dyrektorem pierwszej sceny III Rzeszy. Jego nazwisko figurowało na Gottbegnadeten-Liste (Lista obdarzonych łaską Bożą w III Rzeszy). Po drugiej wojnie światowej za przynależność do NSDAP ukarany został zakazem występów, cofniętym po roku przez Brytyjczyków. W czasie tej przerwy nagrał wiele płyt z nowo założoną London Philharmonic Orchestra. W styczniu roku 1946 koncertował z Wiener Philharmoniker. W 1947, jako dyrygent, a od 1949, jako dyrektor Towarzystwa Przyjaciół Muzyki, prowadził Symfoników Wiedeńskich. W 1949 roku dyrygował na Festiwalu w Salzburgu, w 1950 na Festiwalu w Bayreuth. W tymże 1950 został kierownikiem artystycznym Philharmonia Orchestra w Londynie. W latach 1951–1952 był gościnnym dyrygentem w Bayreuth. W 1954 objął kierownictwo Berliner Philharmoniker po śmierci Wilhelma Furtwänglera. W 1956 został dyrektorem Festiwali Mozartowskich w Salzburgu. W latach 1955–1964 kierował Operą Wiedeńską (słynne inscenizacje oper Verdiego i Puciniego oraz dramatów muzycznych Richarda Wagnera). W latach 60. był dyktatorem muzycznym w Europie, kontrolował najbardziej prestiżowe ośrodki muzyczne: Berlin, Salzburg, Wiedeń; miał wpływ na La Scalę i Londyńską Orkiestrę Symfoniczną. W Metropolitan Opera wystąpił dopiero w 1967 roku. Od 1957 zajmował się reżyserowaniem dyrygowanych przez siebie oper, zwłaszcza kompozytorów włoskich i Wagnera. W 1967 r. otworzył Osterfestspiele (Festiwal Wielkanocny w Salzburgu), gdzie przez kilkadziesiąt lat nie tylko dyrygował wielkimi dziełami operowymi, ale również je reżyserował. W roku 1958 50-letni wówczas von Karajan po 16 latach małżeństwa rozszedł się ze swoją drugą żoną i ożenił po raz trzeci z paryską modelką Eliette Mouret. Był animatorem nowych technik audiowizualnych - 15 kwietnia 1981 roku zaprezentował na Festiwalu Wielkanocnym w Salzburgu (Osterfestspiele) pierwszy odtwarzacz płyt CD. Dzięki nowoczesnym mediom stworzył imperium muzyczne; dokonał nagrań licznych płyt i telewizyjnych filmów muzycznych. W roku 1969 założył fundację, dzięki której co 2 lata organizowane są konkursy dla młodych dyrygentów.