KALENDARIUM SIERPIEŃ

Gia Kanczeli, gruz. გია ყანჩელი (ur. 10 sierpnia 1935 w Tbilisi, zm. 2 października 2019 tamże) – gruziński kompozytor, mieszkający w Belgii. Kanczeli urodził się w rodzinie chirurga. Początkowo studiował geologię, potem rozpoczął studia na Konserwatorium w Tbilisi, Studiował kompozycję pod kierownictwem Ilii Tuskii. Po ukończeniu studiów komponował muzykę dla filmów i teatrów. Od 1996 współpracował z naczelnym reżyserem Państwowego Akademickiego Teatru im. Rustawelego w Tbilisi, Robertem Sturuą. Jego muzyka do sztuki Szekspira wzbudziła znaczne zainteresowanie. W 1971 został kierownikiem muzycznym tego teatru. W latach 1971–1978 wykładał kompozycję w Konserwatorium w Tbilisi. W latach 1984–1989 był prezesem Związku Kompozytorów Gruzji. W 1991 opuścił Gruzję i zamieszkał w krajach zachodniej Europy, 1991–1992 korzystał z zaproszenia Niemieckiej Służby Wymiany Studentów w Berlinie, od 1995 zamieszkał w Antwerpii, komponując dla Państwowej Filharmonii Flamandzkiej i pozostał w Belgii na stałe. Kanczeli komponował już w okresie studiów muzykę pop i piosenki. W latach 1967–1986 skomponował siedem symfonii. Był uważany za kompozytora awangardy. W 1984 odbyło się w Tbilisi prawykonanie jego opery „Muzyka dla żywych”. Komponował muzykę do wielu filmów i sztuk teatralnych, m.in. do „Niezwykłego przedstawienia” reż. Eldara Szengełai i „Pocałunku niedźwiedzia” Siergieja Bodrowa, oraz do wielu filmów Gieorgiego Danieliji.

Aleksandr Konstantinowicz Głazunow (ros. Александр Константинович Глазунов; ur. 29 lipca?/ 10 sierpnia 1865 w Petersburgu, Imperium Rosyjskie, zm. 21 marca 1936 w Paryżu) – rosyjski kompozytor, przedstawiciel romantyzmu. Był ulubionym uczniem Rimskiego-Korsakowa, wraz z którym pracował nad dokończeniem utworów przedwcześnie zmarłego Aleksandra Borodina, zajmował się m.in. operą Kniaź Igor. Sam również zajmował się dydaktyką, jego najbardziej znanym podopiecznym był Siergiej Prokofjew. Odnosił sukcesy już jako młodzieniec, kiedy to jego Symfonia w roku 1882 wywarła wielkie wrażenie. Nigdy nie zdołał wypracować własnego stylu w takim stopniu jak np. Siergiej Rachmaninow. Głazunow ulegał wpływom Liszta, Wagnera, jak i kompozytorów szkoły rosyjskiej. Wiele komponował aż do roku 1905, gdy mianowano go dyrektorem Konserwatorium w Petersburgu, potem jednak w roku 1928 ostatecznie osiedlił się w stolicy Francji.

Jacek Kaspszyk (ur. 10 sierpnia 1952 w Białej Podlaskiej) − polski dyrygent. Absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie, gdzie studiował teorię muzyki, kompozycję oraz dyrygenturę w klasie Stanisława Wisłockiego. Laureat III nagrody w Konkursie dyrygenckim im. Herberta von Karajana w Berlinie. Był m.in. dyrektorem muzycznym Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach, Capital Radio Wren Orchestra w Londynie, a także dyrektorem artystycznym i muzycznym (w latach 2002–2005 również dyrektorem naczelnym) Teatru Wielkiego − Opery Narodowej w Warszawie. W latach 2006–2013 Dyrektor Artystyczny Orkiestry Symfonicznej Filharmonii im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu (obecnie Orkiestry Symfonicznej NFM), a od stycznia 2009 do stycznia 2012 dyrektor muzyczny NOSPR − Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach[2]. Dyrektor Artystyczny Filharmonii Narodowej w Warszawie w latach 2013–2019. Dyryguje gościnnie renomowanymi orkiestrami, np. Berliner Philharmoniker, Orchestre National de France, orkiestrami filharmonicznymi w Sztokholmie, Oslo i Pradze, Filharmonią Flandryjską, Orkiestrą Radia Bawarskiego, Wiener Symphoniker, Rundfunk-Sinfonieorchester w Berlinie, Orchestre de Paris, Orquesta Nacional de España, Filharmonia i Yomiuri Nippon Orchestra w Tokio, orkiestrami symfonicznymi w Hongkongu i Nowej Zelandii, a na kontynencie amerykańskim San Diego Symphony, Cincinnati Symphony, Winnipeg Symphony i Calgary Symphony. Dyrygował też na scenach operowych, m.in. w teatrach w Lyonie, Bordeaux, Sztokholmie, Düsseldorfie, Zurychu, Detroit, Glasgow, Leeds, w Angielskiej Operze Narodowej czy w paryskiej Operze Komicznej. Współpracuje z Filharmonią Narodową, orkiestrą Sinfonia Varsovia, Warszawską Operą Kameralną oraz Warszawską Orkiestrą Symfoniczną. Jacek Kaspszyk ma w dorobku liczne nagrania płytowe, m.in. dla EMI i Collins Classics. Jego nagranie Concerto Lugubre Tadeusza Bairda z WOSPR wyróżniono nagrodą Edisona, a nagranie Króla Rogera z Teatrem Wielkim – Operą Narodową zyskało pozytywną recenzję w magazynie Gramphone oraz nominację do Nagrania Roku Magazynu Muzycznego BBC. 21 kwietnia 2015, podczas gali w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej z okazji obchodów 90-lecia Polskiego Radia, Jacek Kaspszyk otrzymał Diamentową Batutę. W uzasadnieniu napisano: „jako wyraz uznania dla dyrygenckiego dorobku i z podziękowaniem za oddanie radiu publicznemu, dla którego dokonał imponującej ilości nagrań studyjnych i koncertowych”. W 2019 został wyróżniony Złotym Fryderykiem za całokształt osiągnięć artystycznych.

fot. Sophie Wright