Grażyna Bacewicz (ur. 5 lutego 1909 w Łodzi, zm. 17 stycznia 1969 w Warszawie) – polska kompozytorka i skrzypaczka. Urodziła się w polsko-litewskiej rodzinie o tradycjach muzycznych. Jej...
Grażyna Bacewicz (ur. 5 lutego 1909 w Łodzi, zm. 17 stycznia 1969 w Warszawie) – polska kompozytorka i skrzypaczka. Urodziła się w polsko-litewskiej rodzinie o tradycjach muzycznych. Jej ojciec i dwaj bracia byli również kompozytorami. Ojciec Vincas (Wincenty; 1875−1952) i brat (Vytautas; 1905−1970), używali nazwiska Bacevičius i uważali się za Litwinów. Matka Maria Modlińska (córka Stanisława i Natalii de domo Zdzitowieckiej, zm. w Warszawie w 1958) była Polką. Pozostała trójka dzieci uważała się za Polaków. Drugim bratem był kompozytor i rektor Akademii Muzycznej w Łodzi Kiejstut Bacewicz. Oprócz braci miała jeszcze siostrę, poetkę i dziennikarkę Wandę. Mężem Grażyny Bacewicz był lekarz internista, profesor Akademii Medycznej w Warszawie – Piotr Andrzej Biernacki (1903–1963). Ich jedynym dzieckiem jest malarka i poetka Alina Biernacka. Grażyna Bacewicz studiowała w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie pod kierunkiem Kazimierza Sikorskiego (kompozycja) i Józefa Jarzębskiego (skrzypce), a także Józefa Turczyńskiego (fortepian). Wkrótce zaczęła odnosić sukcesy jako kompozytorka (pierwsze nagrody) i skrzypaczka (1935 pierwsze wyróżnienie na I Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego). Występowała w Polsce i za granicą; przed II wojną światową odbyła liczne podróże artystyczne do Francji, Hiszpanii i krajów bałtyckich, po II wojnie do Belgii, Czechosłowacji, ZSRR, Rumunii, na Węgry i ponownie do Francji (1946 w Paryżu wykonała I Koncert skrzypcowy K. Szymanowskiego pod dyr. P. Kleckiego). Jej grę cechowały: nieskazitelnie czysta intonacja, precyzja rytmiczna oraz wyczucie formy utworu i jego stylu, niezawodna pamięć muzyczna, inteligencja i finezja interpretacji, a także łatwość techniczna. Wykonywała publicznie nie tylko swoje utwory skrzypcowe, ale niekiedy i fortepianowe (m.in. II Sonatę). W latach 50. rzuciła karierę koncertową i poświęciła się głównie komponowaniu. Przez wiele lat tworzyła w stylu neoklasycznym (najczęściej pojawiał się wtedy w jej twórczości cykl sonatowy), potem przechodziła stopniowo ku muzyce bardziej ekspresyjnej. Przez różnorodną fakturę utworów, klarowność i logikę wypowiedzi zdobyła trwałą pozycję w klasycznym repertuarze koncertowym. Zajmowała się także pedagogiką: w roku akademickim 1934/35 i 1945/46 wykładała harmonię, kontrapunkt i solfeż oraz prowadziła klasę skrzypiec w konserwatorium w Łodzi, od 1966 aż do śmierci prowadziła klasę kompozycji w PWSM w Warszawie. Brała czynny udział w życiu organizacyjno-muzycznym, m.in. zasiadając w jury polskich i zagranicznych konkursów wykonawczych i kompozytorskich (Poznań, Paryż, Moskwa, Liège, Neapol, Budapeszt). W latach 1955–57 i 1960–69 pełniła również funkcję wiceprezesa Związku Kompozytorów Polskich.
