Mariss Ivars Georgs Jansons (ur. 14 stycznia 1943 w Rydze, zm. 30 listopada 2019 w Petersburgu) – łotewski dyrygent. Syn dyrygenta Arvida Jansonsa, urodził się w czasie II wojny światowej,...
Mariss Ivars Georgs Jansons (ur. 14 stycznia 1943 w Rydze, zm. 30 listopada 2019 w Petersburgu) – łotewski dyrygent. Syn dyrygenta Arvida Jansonsa, urodził się w czasie II wojny światowej, kiedy jego matka – jako Żydówka – musiała się ukrywać. Krótko po wojnie ojciec przeniósł się do Leningradu, gdzie został asystentem Jewgienija Mrawińskiego, dyrektora zespołu Filharmonii Leningradzkiej; rodzina dołączyła do niego w 1956. Mariss Jansons studiował w miejscowym konserwatorium grę na fortepianie i skrzypcach oraz dyrygenturę. Od 1969 kontynuował studia w Austrii (Salzburg, Wiedeń), m.in. u Herberta von Karajana i Hansa Swarowsky'ego. W 1973 został drugim dyrygentem filharmoników leningradzkich. W latach 1979–2000 był głównym dyrygentem orkiestry filharmonii w Oslo. Intensywną pracę przypłacił zawałem serca w 1996 w czasie dyrygowania Cyganerią Pucciniego w Oslo, tym samym o mało nie podzielił losu ojca, który wskutek zawału zmarł w czasie dyrygowania. Poza Oslo Jansons pracował m.in. z orkiestrą Filharmonii Londyńskiej, orkiestrą symfoniczną w Pittsburghu, orkiestrą symfoniczną rozgłośni Bayerischer Rundfunk. Od września 2004 do 2016 roku kierował holenderską Koninklijk Concertgebouworkest w Amsterdamie. W 2006, 2012 i 2016 dyrygował koncertem noworocznym Filharmonii Wiedeńskiej. Odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, w tym łotewskim Orderem Trzech Gwiazd, norweskim Orderem Zasługi oraz bawarskim Orderem Maksymiliana. W roku 2013 otrzymał Wielki Krzyż Zasługi z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec oraz tytuły kawalera Orderu Lwa Niderlandzkiego i komandora francuskiego Orderu Sztuki i Literatury.
ROCZNICE NARODZIN
Carl Loewe
1796-11-30
Johann Carl Gottfried Loewe (Löwe), najczęściej Karl lub Carl Loewe (ur. 30 listopada 1796 w Löbejün, zm. 20 kwietnia 1869 w Kilonii) – niemiecki kompozytor, dyrygent, śpiewak...
Johann Carl Gottfried Loewe (Löwe), najczęściej Karl lub Carl Loewe (ur. 30 listopada 1796 w Löbejün, zm. 20 kwietnia 1869 w Kilonii) – niemiecki kompozytor, dyrygent, śpiewak (baryton) i organista. Przez współczesnych zwany „Schubertem północnych Niemiec”. Urodził się w Löbejün koło Halle jako dwunaste dziecko w rodzinie nauczyciela. Pierwsze lekcje muzyki odebrał od ojca. Był członkiem chóru w Köthen (Anhalt), a później w Halle, gdzie uczęszczał do szkoły. Podczas nauki został dostrzeżony przez króla Westfalii, który wspomagał finansowo jego dalszą edukację muzyczną oraz studia teologiczne na Uniwersytecie w Halle. W 1820 r. przeniósł się do Szczecina, gdzie pracował jako organista w kościele św. Jakuba i dyrektor szkoły muzycznej, którą utworzył w 1824 r. Brał czynny udział w życiu kulturalnym miasta. Organizował koncerty, na które zapraszał najpopularniejszych kompozytorów pruskich, samemu także koncertując. Doprowadził do wykonania wielu wybitnych dzieł – m.in. Pasji według św. Mateusza i Pasji według św. Jana Jana Sebastiana Bacha. W 1827 r. poprowadził szczecińskie prawykonanie IX Symfonii Ludwiga van Beethovena oraz światowe prawykonanie dzieła Felixa Mendelssohna-Bartholdy'ego – uwertury koncertowej do Snu nocy letniej Williama Szekspira. Utwory angielskiego dramaturga sam tłumaczył, podobnie jak dzieła George'a Byrona.