KALENDARIUM STYCZEŃ

Jan Mieczysław Reszke (także Jean de Reszke) (ur. 14 stycznia 1850 w Warszawie, zm. 3 kwietnia 1925 w Nicei) – polski śpiewak. Początkowo interpretował partie barytonowe, ale światową sławę zdobył jako wykonawca partii tenore di forza (tenora dramatycznego). Jeden z najbardziej znanych wykonawców męskich partii wokalnych opery końca XIX wieku. Urodził się jako syn Jana Reschke, urzędnika kolejowego i Emilii z Ufniarskich w domu przy ulicy Koziej w Warszawie. 17 marca 1850 został ochrzczony w katedrze św. Jana Chrzciciela. Studiował w Warszawie, Mediolanie i Paryżu. Debiutował w 1874 w Wenecji w barytonowej partii Alfonsa w Faworycie Gaetano Donizettiego. Od 1876 występował w Paryżu. Debiutował jako tenor w operze madryckiej w głównej roli w Robercie Diable Giacomo Meyerbeera w 1879. 1 marca 1884 na zaproszenie Masseneta wystąpił na scenie Opery Paryskiej jako Jan Chrzciciel w operze Herodiada, śpiewając ze swą siostrą, Józefiną i bratem, Edwardem. W 1884 został pierwszym śpiewakiem Opéra de Paris, stając się bożyszczem Paryża. Często śpiewał wspólnie z bratem, m.in. latem 1887 w Londynie (przedstawienie Hugenotów Meyerbeera zostało uznane za szczyt muzycznego sezonu) i zimą 1890/1891 w Sankt Petersburgu, gdzie car Aleksander III Romanow zatwierdził jego szlachectwo. W latach 1888-1900 regularnie współpracował z londyńską Royal Opera House, gdzie wystąpił ponad 300 razy. W latach 1891-1901 śpiewał w Metropolitan Opera w Nowym Jorku oraz salach koncertowych Bostonu i Chicago. Na sezon 1892/1893 powrócił do Europy, wystąpił w maju 1893 w Operze Warszawskiej. Pod koniec 1893 znowu pojawił się w Metropolitan Opera – na scenie w Nowym Jorku i w objeździe dał w sumie 339 koncertów (11 sezonów). W 1902 wycofał się ze sceny i otworzył w Paryżu szkołę śpiewu, którą w 1918 przeniósł do Nicei. Z jego porad wokalnych korzystali nawet tacy artyści, jak Adelina Patti, Nellie Melba i Leo Slezak. Jan Reszke zakupił majątek ziemski Skrzydlów koło Częstochowy, który stał się jego polskim domem. Założył tam stadninę oraz nowoczesną stajnię sportową. Oprócz Skrzydlowa był również właścicielem majątku w Kłobukowicach, Witkowicach, Chorzenicach i Zdrowej. Zmarł 3 kwietnia 1925, pochowany został na paryskim Cmentarzu Montparnasse.

Mariss Ivars Georgs Jansons (ur. 14 stycznia 1943 w Rydze, zm. 30 listopada 2019 w Petersburgu) – łotewski dyrygent. Syn dyrygenta Arvida Jansonsa, urodził się w czasie II wojny światowej, kiedy jego matka – jako Żydówka – musiała się ukrywać. Krótko po wojnie ojciec przeniósł się do Leningradu, gdzie został asystentem Jewgienija Mrawińskiego, dyrektora zespołu Filharmonii Leningradzkiej; rodzina dołączyła do niego w 1956. Mariss Jansons studiował w miejscowym konserwatorium grę na fortepianie i skrzypcach oraz dyrygenturę. Od 1969 kontynuował studia w Austrii (Salzburg, Wiedeń), m.in. u Herberta von Karajana i Hansa Swarowsky'ego. W 1973 został drugim dyrygentem filharmoników leningradzkich. W latach 1979–2000 był głównym dyrygentem orkiestry filharmonii w Oslo. Intensywną pracę przypłacił zawałem serca w 1996 w czasie dyrygowania Cyganerią Pucciniego w Oslo, tym samym o mało nie podzielił losu ojca, który wskutek zawału zmarł w czasie dyrygowania. Poza Oslo Jansons pracował m.in. z orkiestrą Filharmonii Londyńskiej, orkiestrą symfoniczną w Pittsburghu, orkiestrą symfoniczną rozgłośni Bayerischer Rundfunk. Od września 2004 do 2016 roku kierował holenderską Koninklijk Concertgebouworkest w Amsterdamie. W 2006, 2012 i 2016 dyrygował koncertem noworocznym Filharmonii Wiedeńskiej. Odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, w tym łotewskim Orderem Trzech Gwiazd, norweskim Orderem Zasługi oraz bawarskim Orderem Maksymiliana. W roku 2013 otrzymał Wielki Krzyż Zasługi z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec oraz tytuły kawalera Orderu Lwa Niderlandzkiego i komandora francuskiego Orderu Sztuki i Literatury.