KALENDARIUM WRZESIEŃ

Jan Krenz (ur. 14 lipca 1926 we Włocławku, zm. 15 września 2020 w Warszawie) – polski kompozytor i dyrygent. Syn Ottona, ewangelickiego pastora i polskiego patrioty, więźnia niemieckiego obozu koncentracyjnego. Matka i siostra zginęły podczas niemieckiego bombardowania Warszawy. Gry na fortepianie uczył się najpierw u Stanisławy Raube w Warszawie. W okresie okupacji niemieckiej był uczniem Zbigniewa Drzewieckiego (fortepian) i Kazimierza Sikorskiego (kompozycja). W 1943 na konspiracyjnym koncercie w Warszawie wykonano jego Kwartet smyczkowy. 7 października 1944 roku Jan Krenz opuścił Warszawę w jednej z ostatnich ewakuowanych przez hitlerowców grup polskiej ludności cywilnej i został osadzony w niemieckim obozie w Pruszkowie. Studia muzyczne ukończył z odznaczeniem w 1947 roku w klasie dyrygentury Kazimierza Wiłkomirskiego i klasie kompozycji Kazimierza Sikorskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi. Jako dyrygent zadebiutował 1946 w Łodzi, prezentując m.in. własną Toccatę na fortepian i orkiestrę smyczkową (1943, utwór wycofany przez Krenza). W latach 1947–1949 był drugim dyrygentem w Państwowej Filharmonii w Poznaniu, obok Stanisława Wisłockiego; w tym samym czasie w Operze Poznańskiej wystawił Uprowadzenie z seraju Wolfganga Amadeusza Mozarta. Od 1950 koncertował regularnie za granicą. Od 1949 do 1951 asystent Grzegorza Fitelberga, dyrektora katowickiej orkiestry Polskiego Radia. W latach 1953–1968 dyrygent i dyrektor Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Wielokrotnie występował z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia za granicą, m.in. w 1963 odbył, najdłuższe w dziejach polskich zespołów, 4-miesięczne tournée przez ZSRR, Mongolię, Chiny, Japonię po Nową Zelandię i Australię, dając w sumie 55 koncertów. Promował polską muzykę współczesną na forum międzynarodowym. W 1958 roku podczas pobytu w Paryżu osobiście poznał Aleksandra Tansmana. W tym i następnym roku dokonał prawykonań światowych tak ważnych dla historii muzyki dzieł, jak Muzyka żałobna na orkiestrę smyczkową Witolda Lutosławskiego i I Symfonia „1959” op. 14 Henryka Mikołaja Góreckiego. W 1967 został pierwszym dyrygentem, a w 1968 także dyrektorem artystycznym Teatru Wielkiego w Warszawie. Jego działalność w tej placówce (do 1973) zaznaczyła się m.in. premierami Borysa Godunowa Modesta Musorgskiego, Elektry Richarda Straussa i Otella Giuseppe Verdiego. W latach 1968–1973 prowadził także orkiestrę radia duńskiego w Kopenhadze i współpracował z radiem holenderskim w Hilversum (1983–1985), a także z orkiestrą Yomiuri Nippon Symphony Orchestra w Tokio. W latach 1979–1982 pełnił także funkcję Generalmusikdirektor miasta Bonn, prowadząc orkiestrę Beethovenhalle oraz przedstawienia operowe (m.in. 1979 Lulu Albana Berga i Straszny dwór Stanisława Moniuszki z polski wykonawcami). W latach 1983–1985 współpracował z radiem holenderskim w Hilversum. Gościnnie dyrygował we wszystkich ważniejszych ośrodkach muzycznych, występował m.in. z Berliner Philharmoniker, Staatskapelle Dresden, orkiestrą Filharmoniczną w Leningradzie, Tonhalle w Zurychu, Orchestra delia Scala w Mediolanie, Koninklijk Concertgebouworkest w Amsterdamie oraz z orkiestrami londyńskimi, a także w Stanach Zjednoczonych z Detroit Symphony Orchestra i New York Brooklyn Symphony Orchestra. Uczestniczył regularnie w Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień oraz w festiwalach m.in. w Edynburgu, Bergen, Pradze, Montreux, Osace, Wiedniu. Krenz często dyryguje gościnnie orkiestrą Filharmonii Narodowej oraz zespołem Sinfonia Varsovia, z którym odbył kilka zagranicznych tournées. Nagrania płytowe Krenz wykonał m.in. dla firm PN, Philips, Supraphon, Olympia, Lyssna, obejmują one utwory kompozytorów polskich (jak m.in. Fryderyk Chopin, Stanisław Moniuszko, Ignacy Jan Paderewski, Karol Szymanowski, Witold Lutosławski, Kazimierz Serocki, Tadeusz Baird, Henryk Mikołaj Górecki, Bolesław Szabelski), muzykę klasyczną i romantyczną oraz dzieła czołowych przedstawicieli współczesności. Za nagrania płytowe otrzymał liczne międzynarodowe nagrody. Ponadto współpracował z PRiTV w Warszawie prowadząc np. w latach 70. cykl audycji telewizyjnych Słowo i muzyka, a 1990-1991 cykl audycji radiowych poświęconych polski kompozytorom. 19 listopada 2006 roku, w 80. rocznicę urodzin i 60. rocznicę debiutu dyrygenckiego w Łodzi, Jan Krenz otrzymał Nagrodę Tansman za wybitną indywidualność muzyczną i bezkompromisowość w twórczości, przyznawaną przez Stowarzyszenie Promocji Kultury im. Aleksandra Tansmana w Łodzi, i poprowadził towarzyszący wręczeniu nagrody finałowy koncert VI Międzynarodowego Festiwalu i Konkursu Indywidualności Muzycznych im. Aleksandra Tansmana w Łodzi, z towarzyszeniem Elżbiety Chojnackiej i Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. Tworzył też, cieszącą się rosnącą popularnością także wśród kompozytorów muzyki poważnej w XX wieku, muzykę filmową, m.in. do dzieł najważniejszych twórców polskiej szkoły filmowej, jak Andrzej Munk (Kolejarskie słowo, Błękitny Krzyż, Niedzielny poranek, Eroica, Zezowate szczęście) i Andrzej Wajda (Kanał, Popiół i diament). Wraz z Tadeuszem Bairdem i Kazimierzem Serockim stworzył w 1949 „Grupę 49", która formalnie stawiała sobie za cel wprowadzenie do polskiej muzyki zasad socrealizmu, a faktycznie tworzyła muzykę utrzymaną w estetyce neoklasycznej, niekiedy nawet – jak w przypadku kantaty Dwa miasta na dwa chóry i orkiestrę Krenza – „futurystyczno-mahlerowskiej”. 5 października 2005 podczas uroczystości w krakowskim magistracie został uhonorowany przez ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2018 otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Jan Krenz (ur. 14 lipca 1926 we Włocławku, zm. 15 września 2020 w Warszawie) – polski kompozytor i dyrygent. Syn Ottona, ewangelickiego pastora i polskiego patrioty, więźnia niemieckiego obozu koncentracyjnego. Matka i siostra zginęły podczas niemieckiego bombardowania Warszawy. Gry na fortepianie uczył się najpierw u Stanisławy Raube w Warszawie. W okresie okupacji niemieckiej był uczniem Zbigniewa Drzewieckiego (fortepian) i Kazimierza Sikorskiego (kompozycja). W 1943 na konspiracyjnym koncercie w Warszawie wykonano jego Kwartet smyczkowy. 7 października 1944 roku Jan Krenz opuścił Warszawę w jednej z ostatnich ewakuowanych przez hitlerowców grup polskiej ludności cywilnej i został osadzony w niemieckim obozie w Pruszkowie. Studia muzyczne ukończył z odznaczeniem w 1947 roku w klasie dyrygentury Kazimierza Wiłkomirskiego i klasie kompozycji Kazimierza Sikorskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi. Jako dyrygent zadebiutował 1946 w Łodzi, prezentując m.in. własną Toccatę na fortepian i orkiestrę smyczkową (1943, utwór wycofany przez Krenza). W latach 1947–1949 był drugim dyrygentem w Państwowej Filharmonii w Poznaniu, obok Stanisława Wisłockiego; w tym samym czasie w Operze Poznańskiej wystawił Uprowadzenie z seraju Wolfganga Amadeusza Mozarta. Od 1950 koncertował regularnie za granicą. Od 1949 do 1951 asystent Grzegorza Fitelberga, dyrektora katowickiej orkiestry Polskiego Radia. W latach 1953–1968 dyrygent i dyrektor Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Wielokrotnie występował z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia za granicą, m.in. w 1963 odbył, najdłuższe w dziejach polskich zespołów, 4-miesięczne tournée przez ZSRR, Mongolię, Chiny, Japonię po Nową Zelandię i Australię, dając w sumie 55 koncertów. Promował polską muzykę współczesną na forum międzynarodowym. W 1958 roku podczas pobytu w Paryżu osobiście poznał Aleksandra Tansmana. W tym i następnym roku dokonał prawykonań światowych tak ważnych dla historii muzyki dzieł, jak Muzyka żałobna na orkiestrę smyczkową Witolda Lutosławskiego i I Symfonia „1959” op. 14 Henryka Mikołaja Góreckiego. W 1967 został pierwszym dyrygentem, a w 1968 także dyrektorem artystycznym Teatru Wielkiego w Warszawie. Jego działalność w tej placówce (do 1973) zaznaczyła się m.in. premierami Borysa Godunowa Modesta Musorgskiego, Elektry Richarda Straussa i Otella Giuseppe Verdiego. W latach 1968–1973 prowadził także orkiestrę radia duńskiego w Kopenhadze i współpracował z radiem holenderskim w Hilversum (1983–1985), a także z orkiestrą Yomiuri Nippon Symphony Orchestra w Tokio. W latach 1979–1982 pełnił także funkcję Generalmusikdirektor miasta Bonn, prowadząc orkiestrę Beethovenhalle oraz przedstawienia operowe (m.in. 1979 Lulu Albana Berga i Straszny dwór Stanisława Moniuszki z polski wykonawcami). W latach 1983–1985 współpracował z radiem holenderskim w Hilversum. Gościnnie dyrygował we wszystkich ważniejszych ośrodkach muzycznych, występował m.in. z Berliner Philharmoniker, Staatskapelle Dresden, orkiestrą Filharmoniczną w Leningradzie, Tonhalle w Zurychu, Orchestra delia Scala w Mediolanie, Koninklijk Concertgebouworkest w Amsterdamie oraz z orkiestrami londyńskimi, a także w Stanach Zjednoczonych z Detroit Symphony Orchestra i New York Brooklyn Symphony Orchestra. Uczestniczył regularnie w Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień oraz w festiwalach m.in. w Edynburgu, Bergen, Pradze, Montreux, Osace, Wiedniu. Krenz często dyryguje gościnnie orkiestrą Filharmonii Narodowej oraz zespołem Sinfonia Varsovia, z którym odbył kilka zagranicznych tournées. Nagrania płytowe Krenz wykonał m.in. dla firm PN, Philips, Supraphon, Olympia, Lyssna, obejmują one utwory kompozytorów polskich (jak m.in. Fryderyk Chopin, Stanisław Moniuszko, Ignacy Jan Paderewski, Karol Szymanowski, Witold Lutosławski, Kazimierz Serocki, Tadeusz Baird, Henryk Mikołaj Górecki, Bolesław Szabelski), muzykę klasyczną i romantyczną oraz dzieła czołowych przedstawicieli współczesności. Za nagrania płytowe otrzymał liczne międzynarodowe nagrody. Ponadto współpracował z PRiTV w Warszawie prowadząc np. w latach 70. cykl audycji telewizyjnych Słowo i muzyka, a 1990-1991 cykl audycji radiowych poświęconych polski kompozytorom. 19 listopada 2006 roku, w 80. rocznicę urodzin i 60. rocznicę debiutu dyrygenckiego w Łodzi, Jan Krenz otrzymał Nagrodę Tansman za wybitną indywidualność muzyczną i bezkompromisowość w twórczości, przyznawaną przez Stowarzyszenie Promocji Kultury im. Aleksandra Tansmana w Łodzi, i poprowadził towarzyszący wręczeniu nagrody finałowy koncert VI Międzynarodowego Festiwalu i Konkursu Indywidualności Muzycznych im. Aleksandra Tansmana w Łodzi, z towarzyszeniem Elżbiety Chojnackiej i Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. Tworzył też, cieszącą się rosnącą popularnością także wśród kompozytorów muzyki poważnej w XX wieku, muzykę filmową, m.in. do dzieł najważniejszych twórców polskiej szkoły filmowej, jak Andrzej Munk (Kolejarskie słowo, Błękitny Krzyż, Niedzielny poranek, Eroica, Zezowate szczęście) i Andrzej Wajda (Kanał, Popiół i diament). Wraz z Tadeuszem Bairdem i Kazimierzem Serockim stworzył w 1949 „Grupę 49", która formalnie stawiała sobie za cel wprowadzenie do polskiej muzyki zasad socrealizmu, a faktycznie tworzyła muzykę utrzymaną w estetyce neoklasycznej, niekiedy nawet – jak w przypadku kantaty Dwa miasta na dwa chóry i orkiestrę Krenza – „futurystyczno-mahlerowskiej”. 5 października 2005 podczas uroczystości w krakowskim magistracie został uhonorowany przez ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2018 otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

fot. Jan Suchecki, 2001, Forum - źródło culture.pl

Juliusz Zarębski (ur. 28 lutego 1854 w Żytomierzu, zm. 15 września 1885 w Żytomierzu) – kompozytor i pianista polski; przedwcześnie zmarły twórca słynnego Kwintetu fortepianowego g-moll, powszechnie uważanego za najwybitniejsze dzieło polskiej kameralistyki romantycznej. Zarębski studiował w Konserwatorium Wiedeńskim, które ukończył w 1872 ze złotymi medalami w klasie kompozycji (u Franza Krenna) i fortepianu (u Josefa Dachsa). Kontynuował studia w Konserwatorium Petersburskim, którego dyplom uzyskał w przeciągu zaledwie 3 miesięcy w 1873. W 1874 udał się do Rzymu gdzie przez rok studiował pod kierunkiem Liszta, stawszy się jego ulubionym uczniem. Jemu to właśnie Zarębski zadedykuje swoje najwybitniejsze dzieło, Kwintet fortepianowy g-moll op. 34 (1885), napisane na krótko przed swoją śmiercią na gruźlicę w wieku zaledwie 31 lat. Od 30 stycznia 1880 do śmierci pięć lat później pracuje na stanowisku profesora Konserwatorium w Brukseli. Podczas Wystawy w Paryżu w 1878 zachwyca publiczność grą na fortepianie o dwóch klawiaturach. W roku 1879 ożenił się z pianistką niemiecką Johanną Wenzel, również uczennicą Liszta, późniejszą Janiną Zarębską (zm. 1928). Od koncertów w Odessie i Kijowie wiosną 1874 rozpoczyna swoją karierę pianisty-wirtuoza. Z wielkim sukcesem koncertuje w wielu innych miastach Europy, m.in. w Rzymie, Neapolu, Konstantynopolu, Warszawie, Paryżu i Londynie. Zarębski był jednym z bardziej oryginalnych kompozytorów polskich 2 połowy XIX wieku. Jego kompozycje na fortepian, poza widocznymi wpływami Liszta, wskazują na rozwój niektórych technik kompozytorskich Chopina, szczególnie w twórczym sposobie wykorzystania motywów ludowych, a cykl fortepianowy Róże i ciernie op. 13 zapowiada fakturę fortepianową impresjonizmu. Największym jednak jego osiągnięciem kompozytorskim jest napisany na krótko przed śmiercią Kwintet fortepianowy g-moll op. 34. Fakt, że Kwintet do roku 1931 pozostawał nieopublikowany, przyczynił się do tego, że utwór ten nie zajął należnego mu miejsca w repertuarze światowej muzyki kameralnej. Jego mogiła znajduje się na starym polskim cmentarzu w Żytomierzu, blisko odnowionej niedawno kaplicy, po lewej stronie od drogi wiodącej do tejże kaplicy. Podobno jego serce jest zamurowane w Żytomierskiej katedrze katolickiej św. Zofii.

fot. Autorstwa L. Sascip - Polona.pl, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=69339288

Jessye Norman (ur. 15 września 1945 w Auguście, zm. 30 września 2019 w Nowym Jorku) – amerykańska śpiewaczka, sopran dramatyczny. Urodziła się 15 września 1945 w Auguście w stanie Georgia w rodzinie afroamerykańskiej jako córka Silasa Normana, agenta ubezpieczeniowego, i Janie Norman (King), nauczycielki i gospodyni domowej. Rodzice interesowali się muzyką, ojciec śpiewał w chórze kościelnym w Mount Calvary Baptist Church, matka była pianistką-amatorką. Jessye Norman wraz z czworgiem rodzeństwa od wczesnego dzieciństwa pobierała lekcje gry na fortepianie. Rodzice, w burzliwych czasach ruchu na rzecz praw obywatelskich, nie tylko wspierali zainteresowania artystyczne córki, ale też wpajali dzieciom poczucie odpowiedzialności społecznej i zamiłowanie do ciężkiej pracy. Od dzieciństwa często śpiewała publicznie, np. w kościelnym chórze (w wieku siedmiu lat zajęła trzecie miejsce w kościelnym konkursie). Wychowywała się w tradycyjnej atmosferze afroamerykańskiego Południa (wraz z jego kulturą muzyczną) – rodzina była żywo religijna, według własnych wspomnień Norman religijność do dziś odgrywa znaczną rolę w jej życiu. Od dzieciństwa słuchała muzyki operowej (transmisje radiowe z Metropolitan Opera), jazzowej i bluesowej; gdy miała dziesięć lat, ogromne wrażenie wywarło na niej nagranie Rapsodii na alt Johannesa Brahmsa z Marian Anderson (Marian Anderson, a także Leontyne Price, stanowią dla Jessye Norman autorytety osobiste). W 1963 ukończyła z wyróżnieniem szkołę średnią, Lucy Craft Laney High School w Auguście. Początkowo nie rozważała jednak podjęcia studiów muzycznych, pragnąc zostać lekarzem. W wieku 16 lat, zachęcona przez nauczycielkę gry na fortepianie, wzięła jednak udział w konkursie wokalnym w Filadelfii (Marian Anderson Award), dzięki któremu (choć nie zdobyła nagrody) została zauważona i uzyskała stypendium, co skłoniło ją do podjęcia studiów wokalistycznych. Studiowała w Howard University w Waszyngtonie pod kierunkiem Carolyn Grant – studia ukończyła cum laude. Po ukończeniu Howard University, latem 1967 kontynuowała naukę w Peabody Conservatory w Baltimore pod kierunkiem Alice Duschak. Następnie w University of Michigan, gdzie do jej nauczycieli należeli Pierre Bernac i Elizabeth Mannion; tam w 1968 uzyskała tytuł magistra. Pierre Bernac, francuski baryton, był znawcą problematyki interpretacji pieśni – pod jego kierunkiem Jessye Norman zbudowała szeroki repertuar obejmujący dzieła wielu kompozytorów. W 1968 została laureatką prestiżowego konkursu Internationaler Musikwettbewerb der ARD w Monachium, zwracając na siebie uwagę krytyków – dzięki czemu uzyskała trzyletni kontrakt w berlińskiej Deutsche Oper. Tam też zadebiutowała – 12 grudnia 1969 jako Elżbieta w Tannhäuserze (tę trudną rolę wykonywała jako zaledwie 24-letnia śpiewaczka, odnosząc przy tym znaczny sukces). Początkowo występowała jedynie w Europie, jak wiele młodych śpiewaczek amerykańskich tamtych czasów: jej europejska kariera rozwijała się jednak wyjątkowo szybko, w ciągu samych tylko lat 70. Norman zdobyła znaczną popularność, występując na najbardziej znanych festiwalach i koncertach oraz gromadząc wiele entuzjastycznych recenzji. W Berlinie występowała także jako hrabina Almaviva (Wesele Figara), Elza (Lohengrin), Aida oraz w innych rolach. W 1971 wystąpiła na Maggio Musicale we Florencji jako Selika (Afrykanka), w 1972 debiutowała w La Scali jako Aida, następnie wystąpiła w The Royal Opera House jako Kassandra (Trojanie, 1972) i Elżbieta (1973). Wielokrotnie – w Deutsche Oper, Covent Garden, w Stuttgarcie (1982), na festiwalu w Aix-en-Provence, w Wiedniu (1985) oraz w wielu innych teatrach operowych – wykonywała rolę Ariadny ( Ariadna na Naksos), jedną z najbardziej cenionych w jej karierze. W 1972 powróciła na krótko do Stanów Zjednoczonych, wykonując (w wersji koncertowej, pod batutą Jamesa Levine’a) w Hollywood Bowl partię Aidy. W latach 1975–1980, ze względu na potrzebę dalszego rozwoju wokalnego, zaniechała występów w spektaklach operowych, ograniczając się do koncertów i recitali; zamieszkała wtedy na stałe w Londynie. W Ameryce debiutowała w spektaklu operowym dopiero w 1982 w Filadelfii, jako Dydona (Dydona i Eneasz) i Jokasta (Król Edyp). We wrześniu 1983 po raz pierwszy wystąpiła w Metropolitan Opera, jako Kassandra w produkcji Trojan przygotowanej na stulecie tego teatru, z transmisją w telewizji PBS. Już od pierwszych występów w ojczystym kraju stała się jedną z najbardziej popularnych wśród publiczności amerykańskiej śwpiewaczek. W 1985 odniosła w Metropolitan Opera wielki sukces jako Ariadna. Z Metropolitan Opera związała się odtąd na wiele lat, odtwarzając (nie licząc recitali i koncertów) role Ariadny (w 22 przedstawieniach), Elżbiety, Jokasty, Dydony, Judyty (Zamek Sinobrodego), madame Lidoine (Dialogi karmelitanek), Zyglindy (Walkiria, 1990), Kundry (Parsifal, 1991), Emilii Marty (Sprawa Makropulos, 1996). W Metropolitan Opera wykonywała także monodram Erwartung Schönberga (1988, także w 1995 w Hamburgu): . W 1990 zadebiutowała w Chicago w innowacyjnej produkcji Alceście Glucka. W 1992 wystąpiła w Japonii na Festiwalu Matsumoto jako Jokasta w Królu Edypie. Do jej pozostałych ról operowych należą m.in. Rosina (La vera costanza Haydna), Armida (Haydna), Leonora (Fidelio), Euryanthe, Giulietta (Dzień panowania Verdiego), Medora (Korsarz), Carmen, Salome, w operetce zaś Piękna Helena. Nie wykonywała w całości wagnerowskich ról Izoldy i Brunhildy, istnieją jednak nagrania obszernych fragmentów, które wykonywała niekiedy także na żywo. Od końca lat 90. rzadko występowała w spektaklach operowych, nadal jednak koncertowała na całym świecie, na stałe mieszkając w Londynie. W 2000 wykonała w Carnegie Hall zamówiony specjalnie dla niej przez Judith Weir utwór woman.life.song, z tekstem Toni Morrison, Mayi Angelou i Clarissy Pinkoli Estés. W 2001 paryski Théâtre du Châtelet wystawił głośną inscenizowaną wersję Podróży zimowej Schuberta z jej udziałem. Repertuar pieśniowy, koncertowy i oratoryjny Jessye Norman, ceniony nie mniej niż jej role operowe, obejmował zwłaszcza utwory niemieckiego klasycyzmu i romantyzmu, zwracała w nim także uwagę stosunkowo duża obecność kompozytorów współczesnych. Śpiewaczka współpracowała przy nim z najwybitniejszymi dyrygentami, jak Claudio Abbado, Riccardo Muti, Colin Davis, Daniel Barenboim czy Seiji Ozawa. Bardzo szeroki repertuar pieśniowy obejmuje m.in. Wesendock-Lieder Wagnera, pieśni Gustava Mahlera, Gabriela Fauré, Henriego Duparca, Modesta Musorgskiego i innych kompozytorów rosyjskich, kantatę Gurre-Lieder Schönberga, Altenberg-Lieder Albana Berga, Vier letzte Lieder Richarda Straussa, Les nuits d'été Berlioza. Jessye Norman wykonywała także negro spirituals, afroamerykańskie pieśni chrześcijańskie – często w koncertach i nagraniach z Kathleen Battle – oraz muzykę jazzową i rozrywkową (m.in. Sacred Concerts Duke’a Ellingtona). Tak opery, jak i pozostałe utwory muzyczne wykonywane przez Jessye Norman utrwalone są w znacznym, obejmującym przeszło 70 pozycji materiale nagraniowym. Wielokrotnie występowała w czasie różnego rodzaju wydarzeń publicznych. 14 lipca 1989 odśpiewała na Placu Zgody w Paryżu Marsyliankę na dwustulecie rewolucji francuskiej, przed prezydentami Francji, Stanów Zjednoczonych i setkami tysięcy słuchaczy. W 1985, z okazji inauguracji prezydentury Ronalda Reagana (mimo niechęci, jaką żywiła do Partii Republikańskiej), wykonała pieśń ludową Simple Gifts, w 1986 wystąpiła z okazji 60. urodzin królowej Elżbiety II. W 1996 wystąpiła na ceremonii otwarcia olimpiady w Atlancie. W 1997 wystąpiła na uroczystości inauguracji prezydentury Billa Clintona. Na uroczystościach kommemoracyjnych 6 miesięcy po ataku na World Trade Cener wykonała pieśń America the Beautiful. Występowała w 1999 na zaproszenie prezydenta Billa Clintona na 50-lecie NATO, a w 2002 w Oslo na ceremonii wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla byłemu prezydentowi Stanów Zjednoczonych Jimmy'emu Carterowi. Otrzymała kilkadziesiąt doktoratów honoris causa, m.in. Howard University, Boston Conservatory of Music i University of the South. W 1984 została komandorem francuskiego Orderu Sztuki i Literatury. W 1990 została honorowym ambasadorem ONZ. W 1997 otrzymała Kennedy Center Honors, nagrodę przyznawaną najwybitniejszym artystom amerykańskim. Rodzinne miasto Augusta nazwało jej imieniem amfiteatr w parku Riverwalk Augusta, zaś w 1999 została wprowadzona do Georgia Music Hall of Fame. Otrzymała wiele orderów i odznaczeń, m.in. Legię Honorową. Została nagrodzona pięcioma nagrodami Grammy (w tym Grammy Lifetime Achievement Award w 1996), Grand Prix National du Disque, Gramophone Award i Edison Prize.

fot. DECCA